Mień
Rzeka płynie przez urozmaicone geomorfologicznie teren Pojezierza Dobrzyńskiego. Źródła Mieni biją w okolicy jeziora Likieckiego, na wysokości 137 m npm. W środkowym biegu Mień przepływa przez jeziora: Święte, Skępskie Małe i Skępskie Wielkie, dalej przez miasto Lipno gdzie rzeka przypomina bardziej sztuczny kanał, a w dolnym odcinku przez Kotlinę Toruńską. Długość rzeki – 53,5 km, średni spadek –. .1,8‰.
Interesujący jest odcinek Mieni pomiędzy Żuchowem i Karnkowem – teren objęty ochroną rezerwatu przyrody Przełom Rzeki Mień, utworzonego w 2005 r. Mień meandruje tu w malowniczym wąwozie, pomiędzy wysoko podmytymi brzegami. To odcinek o górskim temperamencie, z kamienistym dnem, sporymi głazami w rwącym nurcie i kilkoma niewielkimi bystrzami. Dla kajaka dostępny tylko przy podwyższonym poziomie wody. Za rezerwatem rozpoczyna się mało atrakcyjny odcinek rzeki. Z punktu widzenia kajakarstwa zwałkowego najciekawsze są dwa ostatnie, najbardziej uciążliwe i niedostępne dla kajaków dwuosobowych odcinki Mieni:
- Brzeźno – Wąkole (7 km)
- Wąkole – ujście – w pobliżu Nowogródka (6 km)
Na przepłynięcie każdego z tych odcinków należy zarezerwować sobie ok 5 godzin. Oba odcinki nadają się do kajakowania praktycznie przez cały rok.
38,8 – Skępe, przesmyk między jeziorami Świętym i Wielkim, mostek. Można zacząć spływ stąd albo na plaży nad jeziorem Wielkim – zjazd z Wymyślina koło cmentarza. W Wymyślinie widoczny z jeziora barokowy zespół klasztorny z fragmentami gotyckimi – sanktuarium Matki Boskiej Skępskiej.
35,8 – Józefkowo, wypływ rzeki z jeziora Wielkiego, mostek, zastawka – można spływać. Rzeka płynie szpalerem drzew. Niskie kładki wymagają przenoszenia kajaka.
33,5 – Żuchowo, przepust pod drogą – można nim spłynąć. Wysokie spiętrzenie. Woda odpływa na stawy rybne w lewo. Przenosić kajak do jaru za zastawką – stromo, koryto wąskie, mało wody – albo za widoczny w pobliżu duży drewniany młyn, do którego woda dopływa rurami ze stawów; wodować w zalesionym jarze za młynem. Rwący nurt, zwalone pnie w korycie, bystrza, gwałtowne spadki.
32,0 – Żuchowo, mostek z rurowym przepustem. W lesie za wsią zastawka. Przenosić kajaki w lewo na rzekę o wciąż górskim charakterze. Sztuczny próg, spływalny. Głazy.
29,8 – Most na drodze Wierzbick – Karnkowo. W odległym o 1,5 km Karnkowie zabytkowy kościół renesansowy. Rzeka uspokaja się. Na brzegach trzcinowiska, za nimi las. Nurt łagodny.
26,4 – Głodowo, most drogowy. Na brzegach łąki. Zniszczony wiadukt kolejowy.
23,0 – Lipno, miasto na obu brzegach rzeki. Dwa mosty drogowe, pod drugim pochyły próg, spływalny. W Lipnie urodzili się Apolonia Chałupiec – Pola Negri i Leszek Balcerowicz; warto zobaczyć kościół (XIV – XIX w.). Rzeka uregulowana. Zrzuty ścieków z obu stron powodują, że zanieczyszczenia będą wyraźnie odczuwalne przez najbliższe 10 km. Łąki, potem w okolicach wsi Biskupin – krótki przełom przez morenowe wzgórza. Zwalone drzewa, znaczny spadek, kamieniste dno.
17,0 – Maliszewo, drewniany mostek. Gliniaste progi, przy brzegu pale po dawnym młynie. Most betonowy, pod nim cementowa pochylnia – można spływać. Na brzegach olchy, za nimi łąki i pola. W korycie zwalone drzewa.
12,8 – Brzeźno, most drogowy. Rzeka wpływa w las sosnowy, nad rzeką łęgi, czasem piaszczyste urwiska, gdy rzeka podcina wydmy pokrywające teren. Bardzo dużo zwalonych drzew z których wiele wymaga przenoszenia kajaka. Średnie tempo płynięcia nie przekracza 2 km/h.
7,8 – Zieleniewszczyzna, most, przed nim próg po dawnym młynie. Można spływać, ewentualnie krótka przenoska lewym brzegiem. Po kilometrze nurt zwalnia. Na rozwidleniu płynąć w lewo w kierunku na staw przed elektrownią, a następnie (nie dopływjąc do elektrowni) po dwustu metrach przenosić się przy jazie prawą stroną około 50 m; krótka odnoga doprowadza do rzeki.
5,7 – Wąkól, most. Odcinek o dużym spadku z licznymi przeszkodami w nurcie.
2,5 – Leśniczówka Mień, most. Po kilometrze sosnowe lasy odsuwają się od rzeki, ale wciąż towarzyszą jej topole, olchy i wierzby. Na ostatnim odcinku przed Wisłą Mień płynie w głębokim korycie, ujęty stromymi skarpami. Wydostanie się na ląd jest trudne.
0,0 » – Ujście Mienia za zniszczonym mostkiem do Wisły w jej 703,7 km. Na przeciwległym brzegu Wisły – Nieszawa (ciekawy zespół zabytkowy). Aby zakończyć spływ najlepiej podpłynąć Wisłą pod prąd 1 km do promu.
Opisu szlaku dokonano na podstawie spostrzeżeń ze spływów we wrześniu 1992 (Lipno – Wąkole) oraz w lipcu 1999 (Skępe – Lipno) i kwietniu 2010 (Brzeźno – ujście).
Literatura: opisu szlaku kajakowego brak; pomocniczo np. Słownik geograficzno – krajoznawczy Polski, Warszawa 1992; Włocławek i okolice – przewodnik pod redakcją Stanisława Kunikowskiego, Włocławek 2000; Mapa topograficzna Polski – wyd. Sztabu Generalnego WP skala 1:100000.
