Drwęca
Rzeka Drwęca to piękna, nizinna rzeka o wciąż nieuregulowanym naturalnym biegu i mało zmienionymi brzegami, często podmokłymi wokół niej. Jej długość jest trudna do ustalenia, różne źródła podają inne liczby: od 208 do 253 km. Możliwe że te różnice powstały z powodu jej regulacji jej koryta w górnym biegu w czasach administracji niemieckiej.
Dla kajakarzy proponowany jest maksymalnie 210 km odcinek od Rychnowskiej Woli, ale to raczej wiosną gdy roślinność jest jeszcze stosunkowo słabo rozwinięta.
Rzeka łączy Garb Lubawski, Pojezierze Iławskie, Pojezierze Welskie i Pojezierze Brodnickie z Kotliną Toruńską. Drwęca wyznacza południową granicę historycznej Ziemi Chełmińskiej od dawnych czasów stanowiła trudną do sforsowania barierę obronną cenioną i przez Prusów i przez Prusaków. Wojska Jagiełły nie zdołały sforsować Drwęcy w drodze na Malbork w 1410 roku pod Kurzętnikiem, jednym z zaledwie czterech brodów istniejących w średniowieczu na jej biegu, dlatego zmuszone zostały do obejścia najpierw Drwęcy, potem Welu u którego źródeł doszło do bitwy grunwaldzkiej.
Poprzez Jezioro Drwęckie jest połączona długim szlakiem wodnym Kanałem Elbląskim z Zalewem Wiślanym i Bałtykiem tworząc 420 km pętlę – szlak wodny.
Zaczyna swój bieg na Wzgórzach Dylewskich (312 m n.p.m.) w okolicach Olsztyna na wysokości 192 m n.p.m. a kończy w Złotorii koło Torunia na wysokości 36,6 m n.p.m. do którego płynąc jeszcze 6 km Wisłą często kierują się kajakarze płynący z Drwęcy. Jej dorzecze liczy 5344 km2 a średni przepływ roczny przy ujściu to 30 m3/s. Kiedyś nazywana też Drwięcą i Drewnaczą.
Dolina, którą płynie Drwęca jest szeroka na 0,5-3 km i od okolic dopływu rzeki Iławka wpływa między wysokie czasami na ponad 100 m. wzgórza pradoliny, towarzyszące rzece aż za Golub Dobrzyń mocno przy tym meandrując. Sama Drwęca od Ostródy nie przepływa przez żadne jezioro co powoduje duże wahania poziomu wody między latem a zimą sięgające czasami 2,5 m. Średnia szerokość rzeki to 12 m a głębokość 2,5 m. Zimą i wiosną ta nieuregulowana w zasadzie rzeczna dolina wypełnia się wodą zalewającą nadbrzeżne łąki i starorzecza. Zaś latem te rzadko zamieszkałe przez ludzi brzegi stają się rajem dla ptaków i roślin. Sama rzeka od roku 1961 to najdłuższy w Polsce rezerwat ichtiologiczny. Obecnie trwa program przywrócenia rzece jesiotra bałtyckiego, który jeszcze w połowie lat 60 wpływał tu na tarło. A w XIX wieku sprzedawano kawior stąd nawet na dwór carski. Chronione są tu takie gatunki ryb jak: pstrąg, łosoś, troć, certa, głowacz oraz minóg rzeczny. Rzeka jest dostępna dla wędkarzy po uzyskaniu stosownych zezwoleń wędkarskich. Uczestnicząc w spływie kajakowym, warto zwrócić uwagę na liczne gatunki ptaków, chętnie zamieszkujących rozlewiska i starorzecza, widoczne są liczne ślady żerowania bobrów.
Drwęca stanowi popularny i stosunkowo łatwy i nieuciążliwy szlak kajakowy, szczególnie do Lidzbarku lub nawet z okolic jeziora Ostrowin. Płynie ku Wiśle głęboką doliną a wysokie stoki często zbliżają się do wody.
Informacje o przepłyniętym odcinku:
Ilość dni płynięcia: 9 – 10
Trudność: ZWB – ZWA
Uciążliwość: do jez. Ostrowin u 3, niżej u 1
Malowniczość: **
Orientacyjny kilometraż – przeszkody i ciekawostki:
211,3 – Rychnowska Wola, most drogi nr 7
210,0 – Rychnowska Wola, pstrągarnia, przenoska około 300 m, niżej niskie mostki, zwalone drzewa, krzaki zarastające cały nurt
208,0 – Szydlak, most
202.9 – jez. Ostrowin
201,9 – wypływ Drwęcy
199,1 – ujście rzeki Grabiczek, przed nim most, rzeka uregulowana
196,6 – most drogowy, za nim kolejne kilka mostów
190,2 – Ostróda, ujście Drwęcy do jez. Drwęckiego niedaleko odbudowywanego zamku krzyżackiego
186,2 » – wylot Kanału Elbląskiego
177,6 » – wypływ Drwęcy z jeziora Drwęckiego, z prawej ujście Iłgi
175,4 – Samborowo, jaz pod mostem kolejowym, przenoska przez nasyp kolejowy lub spławianie kajaków; za nim most drogowy
155,0 » – ujście Iławki, z prawej za nim miejsce na biwak
152,8 – Rodzone, most za mostem po prawej stronie pole biwakowe
149,4 – most kolejowy, za nim drogowy
146,1 » – ujście Rudej
142,5 » – Bratian, ujście Welu z lewej strony, za nim most
140,0 po lewej stronie pole biwakowe w Mszanowie
139,8 – Mszanowo, most
137,0 – Nowe Miasto Lubawskie, most; potem w mieście kolejne dwa; miasto z cennym gotyckim kościołem św. Tomasza o bogatym wyposażeniu i dwiema średniowiecznymi bramami miejskimi, w jednej – muzeum
132,5 – Kurzętnik, most; na wzgórzu ruiny zamku małe pole namiotowe
125,4 – mostek drogowy Nielbarku
126,4- wpływ na jeź. w Nielbarku
119,5- pole namiotowe w Szramowie z prawej strony
115,5 – Topiele, most drogi nr 52
109,0 – ujście Brynicy, rzeki stanowiącej od młyna Traczyska niezbyt urozmaicony szlak kajakowy (rzeka uregulowana; 13 km); powyżej młyna rezerwat „Jar Brynicy”.
106.0 – pole namiotowe (prawa strona) wyjście po kamienistych schodach
100,0 » – Tama Brodzka, ujście Skarlanki
90,1 – Brodnica, most drogowy; cenne zabytkowe miasto: ruiny zamku, gotycki kościół św. Katarzyny, dwie bramy miejskie, resztki ratusza średniowiecznego
89,5 » – ujście Brodnickiej Strugi za wieżą zamkową
87,8 – pole biwakowe z lewej strony
77,1 – ujście Rypienicy
76,7 – biała skarpa po prawej stronie, miejsce wykopalisk (polana) doskonałe miejsce na rozbicie namiotów
67,7 – Pusta Dąbrówka, most drogowy, za mostem po lewej stronie można rozbić biwak.
55,2 – Smólniki, most drogowy przed mostem po lewej stronie możliwość rozbicia biwaku.
45,0 – Golub Dobrzyń,stanica zacisze, most; na wzgórzu zamek znany z turniejów rycerskich, przy rzece gotycka fara, zabytkowa zabudowa
41,1 » – ujście rzeki Ruziec
32,1 – Osada Karbówko
27,2 – Elgiszewo, most drogowy
16,6 – Młyniec, most drogowy
10,9 – Lubicz, jaz, przenoska (funkcjonował tu dawniej wózek szynowy do przewozu kajaków), za nim most drogowy
9,9 – Lubicz, jaz przy młynie, przenoska
6,0 – most autostrady A1
0,8 – Złotoria, dwa mosty, za drugim z p. niewielki skansen, z reguły zamknięty
0,0 » – Złotoria, ujście Drwęcy do Wisły, na lewym brzegu ruiny zamku Kazimierza Wielkiego
Literatura: M. Lityński, J. Goleń, Szlak wodny Drwęcy, Weli i Pojezierza Brodnickiego, Warszawa 2000; E. Sperski, Drwęca i jej dorzecze, Warszawa 1974; B. Jastrzębski, Turystyczne szlaki wodne Polski
